Dünya genelindeki en büyük diplomatik etkinliklerden, üye ülkelerin liderlerini bir araya getiren Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunun 80'incisi, New York'ta başlıyor.
BM Genel Merkezi'nin bulunduğu New York'ta her yıl üye ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarını buluşturan Genel Kurul, 23-29 Eylül'de "Birlikte daha iyi: Barış, kalkınma ve insan hakları için 80 yıl ve daha fazlası" temasıyla düzenleniyor.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in açılışını yapacağı 80. BM Genel Kurulu görüşmelerinin başkanlığını bu yıl kürsü tokmağını eline alan eski Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock yürütecek.
BM Genel Kuruluna 150 civarında devlet ve hükümet başkanının yanı sıra çok sayıda başkan yardımcısı, bakan ve bu heyetlere eşlik edecek resmi yetkililerden oluşan binlerce diplomatın, sivil toplum örgütü çalışanının ve gazetecinin katılması bekleniyor.
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, hitaplarını ilk gün yapacak
Cumhurbaşkanı Erdoğan, BM Genel Kurul görüşmelerinin ilk gününde de Türkiye'yi temsilen Brezilya, ABD ve Endonezya'nın ardından 4. sırada, Türkiye saatiyle 18.00 civarında hitabını gerçekleştirecek.
Gazze'den Ukrayna’ya devam eden krizler
Liderler, hemen hemen her yıl olduğu gibi bu yıl da kriz, ihtilaf ve savaşların sayısının arttığı dönemde bir araya geliyor.
İsrail'in Gazze'de şiddetlenerek devam eden, çoğu çocuk ve kadın 65 binden fazla sivilin hayatına mal olan ve neredeyse ikinci yılına girecek saldırılarının BM toplantılarında ana gündem maddesi olarak yerini koruması bekleniyor.
Liderlerin, özellikle BM tarafından "dünyada cehennem" olarak tanımlanan Gazze'de ateşkesin sağlanması vurgusunun yanı sıra üye ülkelerin, İsrail'in uluslararası hukuk ve BM kararlarını ihlali ile bölgeye insani yardım ulaştırmanın güçlüklerini gündeme getirmesi bekleniyor.
Genel Kurul salonunda bugün yapılacak Filistin Meselesine Çözüm Bulunması ve İki Devletli Çözümün Hayata Geçirilmesi Konulu Yüksek Düzeyli Uluslararası Konferans'ta İsrail'in Filistin'deki işgalinin yanı sıra en son Katar'ın başkenti Doha'da ABD'nin ateşkes teklifini görüşmek için toplanan Hamas müzakere heyetine yönelik saldırısının da tartışılması bekleniyor.
İki devletli çözüm kapsamında İngiltere ve Kanada gibi Batılı ülkeler de dahil Filistin Devletini tanıyacağını duyuran ülkelerin sayısı artarken bu konuda İsrail ile hareket eden ABD, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve kendisine eşlik edecek Filistinli yetkililere BM Genel Kurul ziyareti için vize vermeyeceğini duyurmuştu.
Abbas'ın bu nedenle BM konuşmalarını video üzerinden yapması bekleniyor. Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun da 26 Eylül Cuma sabahı, ilk sırada Genel Kurula seslenmesi öngörülüyor.
Bu yıl ilk kez BM Genel Kurul toplantılarına katılacak olan Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara'nın da 24 Eylül Çarşamba sabahı BM Genel Kurul salonunda konuşma yapması bekleniyor.
Şara, 1967'den bu yana BM Genel Kurul toplantılarında Suriye'yi temsilen konuşan ilk lider olacak.
Ana tema: "Birlikte daha iyi: Barış, kalkınma ve insan hakları için 80 yıl ve daha fazlası"
BM 80. Genel Kurul görüşmelerinin ana teması, "Birlikte daha iyi: Barış, kalkınma ve insan hakları için 80 yıl ve daha fazlası" olarak öne çıkıyor.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, geçen hafta 80. Genel Kurul dolayısıyla düzenlediği basın toplantısında "Bazıları buna diplomasinin Dünya Kupası diyor ama mesele burada puan toplamak değil sorunları çözmek olmalı. Çok fazla tehlike var." ifadelerini kullanmıştı.
Dünyanın "çalkantılı sularda" sürüklendiği uyarısını yapan Genel Sekreter, genişleyen jeopolitik ayrışmaları, tırmanan çatışmaları, iklim değişikliğini, kontrolden çıkan teknolojileri ve artan eşitsizlikleri acil çözümler gerektiren zorluklar olarak sıralamıştı.
Bu nedenle özellikle İsrail'in saldırılarına yönelik çözümde ABD'nin vetoları nedeniyle tıkanma yaşayan BM Güvenlik Konseyi ile yine en büyük bağışçı ABD'nin aidatlarını kesmesi üzerine BM'nin finansal yapısında reform ihtiyacı konularının da liderlerin gündeminde olması bekleniyor.
Rusya ile Ukrayna arasında süren savaşa çözüm arayışlarının yanı sıra Sudan, Lübnan, Yemen ve Haiti gibi diğer bölgelerdeki kriz ve ihtilafların da Genel Kurul konuşmaları ve ikili görüşmelerin odak noktalarını oluşturması öngörülüyor.
Liderlerin aynı zamanda yüksek düzeyli hafta kapsamında "Dördüncü Dünya Kadın Konferansı'nın 30. Yıl Dönümü", "İklim Zirvesi", "Sürdürülebilir, Kapsayıcı ve Dayanıklı Bir Küresel Ekonomi Zirvesi", "Myanmar'daki Arakanlı Müslümanların (Rohingya) ve Diğer Azınlıkların Durumu" ve "Yapay Zeka Yönetimi Üzerine Küresel Diyaloğun Başlatılması" başlıklı toplantılara da katılarak istişare ve sunumlar yapması bekleniyor.